अजन्ता लेणी UNESCO च्या जागतिक वारसा यादीत समाविष्ट आहेत. ही लेणी महाराष्ट्रातील छत्रपती संभाजी नगर (औरंगाबाद) जिल्ह्यात स्थित आहेत.
अजन्ता लेणीचा इतिहास सुमारे 2000 वर्षे जुना आहे. या लेण्यांचा उपयोग बौद्ध भिक्षूंनी ध्यान आणि साधनेसाठी केला होता.
अजन्ता लेण्या त्यांच्या भव्य भित्तिचित्रांसाठी प्रसिद्ध आहेत. या चित्रकलेमध्ये बौद्ध धर्माच्या कथांचे दृश्य चित्रित केले आहेत. तसेच, येथे सुंदर शिल्पकामही आहे.
अजन्ता लेण्यांमध्ये एकूण 30 लेण्या आहेत, त्यात 5 मुख्य लेण्या (विहार) आणि 2 प्रमुख चैत्यगृहांचा समावेश आहे.
अजन्ता लेण्यांतील चित्रकला भारतीय कला आणि संस्कृतीचे एक अद्वितीय उदाहरण आहे, जे समृद्ध बौद्ध धर्माच्या विचारधारेचे प्रतिनिधित्व करते.
अजन्ता लेण्यांतील चित्रकलेमध्ये वापरण्यात आलेले रंग नैतिक खनिजांपासून बनवले जात. यामुळे त्यांची टिकाऊपण आणि रंगांची छटा अद्भुत दिसते.
लेणीमध्ये असलेल्या चित्रकलेत बौद्ध धर्माच्या जीवनातील घटनांवर, तसेच बुद्धांच्या शिकवणीवरील महत्त्वाचा फोकस आहे.
अजन्ता लेणीला पाहताना, त्या काळातील शिल्पकला आणि चित्रकलेची गोडी अनुभवता येते, जे आपल्या सांस्कृतिक वारशाचा अभिमान निर्माण करतात.