नवभारत साक्षरता अभियान 2025: महत्त्वपूर्ण परीक्षा सूचना आणि आयोजन
भारत सरकारच्या ULLAS नवभारत साक्षरता कार्यक्रम अंतर्गत पायाभूत साक्षरता व संख्याजनन चाचणी (FLNAT) 2025 आयोजित करण्यात येत आहे. ही परीक्षा 23 मार्च 2025 रोजी होणार असून, महाराष्ट्र राज्यातही मोठ्या प्रमाणावर आयोजित केली जाईल. या परीक्षेच्या आयोजनाबाबत महत्त्वपूर्ण सूचना आणि जबाबदाऱ्या खालीलप्रमाणे आहेत. Navbharat Literacy Mission 2025: Important Exam Notifications and Organization
परीक्षेचा उद्देश आणि स्वरूप
ULLAS नवभारत साक्षरता कार्यक्रमांतर्गत 15 वर्षे व त्यापेक्षा जास्त वयोगटातील नागरिकांना मूलभूत साक्षरता (वाचन, लेखन व संख्याजनन) प्राप्त करून देणे हा मुख्य उद्देश आहे. याशिवाय आर्थिक साक्षरता, कायद्याबद्दलची माहिती, डिजिटल साक्षरता, आरोग्य जागरूकता इत्यादी महत्त्वाच्या कौशल्यांचा समावेश आहे.
परीक्षेचे स्वरूप:
- एकूण 150 गुणांची परीक्षा
- वाचन (50 गुण), लेखन (50 गुण) आणि संख्याजनन (50 गुण) या तीन विभागांमध्ये प्रश्न असतील.
- उत्तीर्ण होण्यासाठी 33% गुण आवश्यक असून, एकाही विभागात 16.5 गुणांपेक्षा कमी नसावेत.
- गरज असल्यास जास्तीत जास्त 5 वाढीव गुण दिले जाऊ शकतात.
- परीक्षेसाठी एकूण 795,149 उमेदवार नोंदणीकृत आहेत.
महत्त्वाच्या तारखा आणि नियोजन
- 17 ते 18 मार्च 2025 – जिल्हा स्तरावरील नियोजन बैठक
- 19 ते 20 मार्च 2025 – तालुका स्तरावरील नियोजन बैठक
- 21 मार्च 2025 – केंद्र (शाळा) स्तरावरील नियोजन बैठक
- 23 मार्च 2025 – FLNAT परीक्षा सकाळी 10.00 ते संध्याकाळी 5.00 दरम्यान
- 24 ते 25 मार्च 2025 – उत्तरपत्रिका तपासणी व गुणनोंदणी
FLNAT registration sheet 2025 format-3 download now
मार्गदर्शक व्हिडीओ
परीक्षेचे माध्यम आणि अटी
- परीक्षा मराठी, हिंदी, इंग्रजी, गुजराती, उर्दू, कन्नड, तेलगू, तामिळ, बंगाली या भाषांमध्ये घेतली जाईल.
- उमेदवाराने परीक्षेस येताना मतदान ओळखपत्र, आधार कार्ड, पॅन कार्ड किंवा बँक पासबुक यापैकी कोणताही ओळख पुरावा आणणे आवश्यक आहे.
- परीक्षेच्या दिवशी केवळ काळ्या किंवा निळ्या शाईच्या पेनाचा वापर करावा; पेन्सिल किंवा इतर रंगांचे पेन वापरण्यास मनाई आहे.
- अंध व अपंग उमेदवारांना अतिरिक्त 60 मिनिटे वेळ दिला जाईल.
परीक्षा आयोजनातील प्रमुख जबाबदाऱ्या
1) जिल्हा व तालुका स्तरावरील जबाबदाऱ्या:
- जिल्हा शिक्षणाधिकारी, तालुका गटशिक्षणाधिकारी व संबंधित अधिकारी परीक्षेच्या तयारीची जबाबदारी घेतील.
- परीक्षेसाठी केंद्रांची निवड करून सर्व सोयी-सुविधा पुरवाव्यात.
- जिल्हा पातळीवर निरीक्षक नियुक्त करणे.
- परीक्षा संपल्यानंतर गुणांची नोंद व अहवाल सादर करणे.
2) परीक्षा केंद्रावरच्या जबाबदाऱ्या:
- प्रत्येक परीक्षा केंद्रावर परीक्षा संचालक, पर्यवेक्षक, परीक्षक व लेखनिक यांची नियुक्ती केली जाईल.
- परीक्षेसाठी उत्तरपत्रिका व इतर साहित्य परीक्षा केंद्रांवर गुप्ततेने पोहोचवावे.
- उत्तरपत्रिकांवर 14 अंकी युनिक कोड असणे आवश्यक आहे.
- परीक्षेसाठी सीसीटीव्ही देखरेख (जर शक्य असेल तर) तसेच शिस्तीचे पालन करणे बंधनकारक आहे.
3) परीक्षेनंतरचे कार्य:
- उत्तरपत्रिका 25 मार्च 2025 पर्यंत तपासून निकालाची नोंद एक्सेल शीटमध्ये करावी.
- परीक्षेचा अंतिम निकाल व प्रमाणपत्रे वाटप करण्याची जबाबदारी संबंधित अधिकाऱ्यांची असेल.
महत्त्वाच्या सूचना आणि नियम:
- परीक्षेच्या प्रक्रियेत कोणत्याही गैरप्रकाराला कडक शिक्षा दिली जाईल.
- परीक्षेचा अडथळा आणणाऱ्या व्यक्तींवर कायदेशीर कारवाई केली जाईल.
- परीक्षेसाठी शाळा व्यवस्थापन समित्या व स्वयंसेवी संस्था यांचे सहकार्य आवश्यक असेल.
- परीक्षेच्या दिवशी उमेदवारांनी मोबाईल फोन, स्मार्ट घड्याळ किंवा कोणतेही इलेक्ट्रॉनिक उपकरण आणू नये.
निष्कर्ष:
ULLAS नवभारत साक्षरता अभियान हा भारत सरकारचा महत्वाकांक्षी उपक्रम आहे, ज्याद्वारे प्रौढ साक्षरता वाढवून आर्थिक आणि सामाजिक सक्षमीकरण साधले जाईल. महाराष्ट्रातील सर्व जिल्ह्यातील परीक्षा केंद्रांनी या परीक्षेच्या आयोजनासाठी खबरदारी घेऊन तयारी करावी.
(हा लेख नवभारत साक्षरता अभियान 2025 च्या अधिकृत सूचना पुस्तिकेवर आधारित आहे.)