Lokmanya Tilak: The Father of Indian Unrest and Champion of Swaraj|लोकमान्य टिळक: भारतीय अशांततेचे जनक
लोकमान्य टिळक (बाळ गंगाधर टिळक, 1856-1920) हे एक प्रमुख भारतीय राष्ट्रवादी, शिक्षक, समाजसुधारक आणि स्वातंत्र्य कार्यकर्ते होते. ब्रिटीश राजवटीला प्रखर विरोध केल्यामुळे त्यांना “भारतीय अशांततेचे जनक” म्हणून संबोधले जाते.(Lokmanya Tilak: The Father of Indian Unrest and Champion of Swaraj)
प्रमुख योगदान आणि तथ्ये:
- प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण:
- 23 जुलै 1856 रोजी रत्नागिरी, महाराष्ट्र येथे जन्म.
- त्यांचे शिक्षण पुण्यात पूर्ण केले, जिथे ते नंतर गणिताचे शिक्षक झाले.
- वृत्तपत्रे:
- मराठी वृत्तपत्र केसरी आणि इंग्रजी वृत्तपत्र द महारत्ता ची स्थापना केली, जे राष्ट्रवादी विचारांना आवाज देण्यासाठी शक्तिशाली साधन बनले.
- घोषणा:
- “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच!” अनेक भारतीयांना स्वातंत्र्यलढ्यात सामील होण्याची प्रेरणा.
- सांस्कृतिक पुनरुज्जीवन:
- भारतीयांमध्ये एकता आणि राष्ट्रीय भावना वाढवण्यासाठी गणेश चतुर्थी आणि शिवाजी जयंती साजरी करणे लोकप्रिय केले.
- राजकीय सहभाग:
- भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमधील अतिरेकी गटाचा नेता.
- स्वराज्याचा पुरस्कार करत होमरूल चळवळीत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
६. कारावास:
- 1908 मध्ये मंडाले, बर्मा (म्यानमार) येथे सहा वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा झाली, त्या दरम्यान त्यांनी गीता रहस्य हे प्रभावी पुस्तक लिहिले.
७. शैक्षणिक प्रयत्न:
- भारतातील दर्जेदार शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी डेक्कन एज्युकेशन सोसायटीची सह-स्थापना केली.
- मृत्यू:
- भारताच्या स्वातंत्र्याचा आणि सांस्कृतिक अभिमानाचा कट्टर पुरस्कर्ते म्हणून चिरस्थायी वारसा सोडून 1 ऑगस्ट 1920 रोजी पुण्यात निधन झाले.
लोकमान्य टिळकांवर 25 बहु-निवड प्रश्न (MCQ) आहेत ज्यात अचूक उत्तरे दिली आहेत:
इतर शुभेछा संदेश संग्रह
मातृ दिन २०२३इतिहास, महत्त्व, कोट्स आणि शुभेच्छा
वाढदिवसाच्या शुभेच्छांसाठी ५० मनःपूर्वक धन्यवाद संदेश
50 good night sandesh marathi madhye
100 good morning sandesh for sharing in marathi
motivational quotes in marathi
रंगपंचमीच्या शुभेच्छा 2023 image, quotes, messeges
25 happy birthday wish to boss/saheb in marathi
आई पत्नी बहिणीसाठी शुभेच्छा संदेश आणि बॅनर
(Lokmanya Tilak: The Father of Indian Unrest and Champion of Swaraj)
१) लोकमान्य टिळकांचे पूर्ण नाव काय होते?
- अ) बाळ गंगाधर टिळक
- ब) महादेव गोविंद रानडे
- क) गोपाळ कृष्ण गोखले
- ड) बिपिन चंद्र पाल
- उत्तर: अ) बाळ गंगाधर टिळक
२) लोकमान्य टिळकांचा जन्म कधी झाला?
- अ) १८५६
- ब) १८५७
- क) १८५८
- ड) १८५९
- उत्तर: अ) १८५६
३. लोकमान्य टिळक हे त्यांच्या घोषवाक्यासाठी प्रसिद्ध आहेत:
- अ) “मला रक्त द्या, आणि मी तुम्हाला स्वातंत्र्य देईन!”
- ब) “इन्कलाब झिंदाबाद!”
- क) “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच!”
- ड) “वंदे मातरम!”
- उत्तर: क) “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच!”
४) लोकमान्य टिळकांनी खालीलपैकी कोणत्या वर्तमानपत्राची स्थापना केली?
- अ) द टाइम्स ऑफ इंडिया
- ब) हिंदू
- क) केसरी
- ड) द स्टेट्समन
- उत्तर: क) केसरी
५. केसरी हे वृत्तपत्र कोणत्या भाषेत प्रसिद्ध झाले?
- अ) हिंदी
- ब) मराठी
- क) इंग्रजी
- ड) बंगाली
- उत्तर: ब) मराठी
६. लोकमान्य टिळकांनी ब्रिटीश राजवटीविरुद्ध लोकांना एकत्र करण्यासाठी कोणता सण लोकप्रिय केला?
- अ) होळी
- ब) दिवाळी
- क) गणेश चतुर्थी
- ड) दुर्गा पूजा
- उत्तर: क) गणेश चतुर्थी
७. लोकमान्य टिळक कोणत्या चळवळीचा भाग होते?
- अ) असहकार आंदोलन
- ब) सविनय कायदेभंग चळवळ
- क) होमरूल आंदोलन
- ड) भारत छोडो आंदोलन
- उत्तर: क) होमरूल चळवळ
८) मंडाले येथे टिळकांना कोणत्या वर्षी सहा वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा झाली?
- अ) १९०५
- ब) १९०७
- क) १९०८
- ड) १९१०
- उत्तर: क) १९०८
९. लोकमान्य टिळकांनी कोणत्या शैक्षणिक संस्थेची स्थापना केली?
- अ) बनारस हिंदू विद्यापीठ
- ब) फर्ग्युसन कॉलेज
- क) अलीगढ मुस्लिम विद्यापीठ
- ड) कलकत्ता विद्यापीठ
- उत्तर: ब) फर्ग्युसन कॉलेज
१०) टिळकांचे वर्णन “भारतीय अशांततेचे जनक” असे कोणी केले?
- अ) महात्मा गांधी
- ब) जवाहरलाल नेहरू
- क) व्हॅलेंटाईन चिरोल
- ड) लॉर्ड कर्झन
- उत्तर: क)व्हॅलेंटाईन चिरोल
११) लोकमान्य टिळकांनी मंडाले येथील तुरुंगात असताना कोणते पुस्तक लिहिले?
- अ) गीता रहस्य
- ब) भारताचा शोध
- क) हिंद स्वराज
- डी) माझे सत्याचे प्रयोग
- उत्तर: अ) गीता रहस्य
१२. गृहराज्य चळवळीत लोकमान्य टिळकांचे जवळचे सहकारी कोण होते?
- अ) ॲनी बेझंट
- ब) महात्मा गांधी
- क) सुभाषचंद्र बोस
- ड) सरदार पटेल
- उत्तर: अ) ॲनी बेझंट
१३) पूर्णवेळ स्वातंत्र्यसैनिक होण्यापूर्वी टिळकांचा व्यवसाय काय होता?
- वकील
- ब) डॉक्टर
- क) शिक्षक
- ड) अभियंता
- उत्तर: क) शिक्षक
१४)लोकमान्य टिळकांचा मृत्यू कोणत्या शहरात झाला?
- अ) पुणे
- ब) मुंबई
- क) दिल्ली
- ड) कोलकाता
- उत्तर: अ) पुणे
१५) लोकमान्य टिळकांचे निधन कोणत्या वर्षी झाले?
- अ) १९१८
- ब) १९१९
- क) १९२०
- ड) १९२०
- उत्तर: क) 1920
१६. टिळकांनी कोणत्या ब्रिटीश धोरणाला कडाडून विरोध केला?
- अ) बंगालची फाळणी
- ब) मीठ कर
- क) रौलेट कायदा
- ड) शस्त्रास्त्र कायदा
- उत्तर: अ) बंगालची फाळणी
१७) लोकमान्य टिळक हे भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या कोणत्या गटाचे होते?
- अ) मध्यम
- ब) अतिरेकी
- क) क्रांतिकारक
- ड) समाजवादी
- उत्तर: ब) अतिरेकी
१८) टिळक त्यांच्या वकिलीसाठी प्रसिद्ध होते:
- अ) अहिंसा
- ब) घटनात्मक सुधारणा
- क) प्रत्यक्ष कृती आणि स्वावलंबन
- ड) ब्रिटिश सहकार्य
- उत्तर: क) प्रत्यक्ष कृती आणि स्वावलंबन
१९) टिळकांनी ‘केसरी’ वृत्तपत्र कोणत्या वर्षी सुरू केले?
- अ) १८८०
- ब) १८८१
- क) १८८२
- ड) १८८३
- उत्तर: ब) १८८१
२०. टिळकांच्या ‘केसरी’ वृत्तपत्राचे इंग्रजी प्रतिरूप काय होते?
- अ) तरुण भारत
- ब) भारतीय मत
- क) महारट्टा
- ड) हरिजन
- उत्तर: क) महारत्ता
२१. टिळक ब्रिटिश भारतातील कोणत्या विधान मंडळाचे सदस्य होते?
- अ) इम्पीरियल लेजिस्लेटिव्ह कौन्सिल
- ब) भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
- क) मध्यवर्ती विधानसभा
- ड) प्रांतिक विधान परिषद
- उत्तर: अ) इम्पीरियल लेजिस्लेटिव्ह कौन्सिल
२२) कोणत्या प्रसिद्ध भारतीय स्वातंत्र्यसैनिकाने टिळकांना ‘आधुनिक भारताचे निर्माते’ म्हटले?
- अ) जवाहरलाल नेहरू
- ब) महात्मा गांधी
- क) सुभाषचंद्र बोस
- ड) सरदार पटेल
- उत्तर: ब) महात्मा गांधी
२३) टिळकांचे प्रसिद्ध ग्रंथ “गीता रहस्य” कोणत्या प्राचीन ग्रंथाचा अर्थ लावते?
- अ) वेद
- ब) उपनिषद
- क) रामायण
- ड) भगवद्गीता
- उत्तर: ड) भगवद्गीता
२४. टिळक आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी १८९० मध्ये कोणती संस्था स्थापन केली?
- अ) पूना सार्वजनिक सभा
- ब) भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
- क) बॉम्बे प्रेसिडेन्सी असोसिएशन
- ड) डेक्कन एज्युकेशन सोसायटी
- उत्तर: ड) डेक्कन एज्युकेशन सोसायटी
२५. टिळकांनी होमरूल लीगची स्थापना कोणत्या वर्षी केली?
- अ) १९१४
- ब) १९१५
- क) १९१६
- ड) १९१७
- **उत्तर: क)१९१६
(Lokmanya Tilak: The Father of Indian Unrest and Champion of Swaraj)