Table of Contents
Student Benefit Schemes (State and central Govt) and Scholarships
विद्यार्थी लाभ योजना आणि राज्य आणि केंद्र सरकार या दोघांनी देऊ केलेल्या शिष्यवृत्ती शैक्षणिक संधींना चालना देण्यासाठी आणि विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शैक्षणिक कार्यात मदत करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. हे उपक्रम विविध पार्श्वभूमीतील पात्र विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य, संसाधनांमध्ये प्रवेश आणि इतर प्रकारचे समर्थन प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत.
या योजना अंमलात आणून, शिक्षणात समान प्रवेश सुनिश्चित करणे आणि विद्यार्थ्यांना त्यांची शैक्षणिक उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी सक्षम करणे हे सरकारचे उद्दिष्ट आहे. गुणवत्तेवर आधारित शिष्यवृत्ती प्रदान करणे, सामाजिक-आर्थिक अडथळे दूर करणे किंवा उपेक्षित समुदायांना विशिष्ट लाभ देणे असो, या योजना शैक्षणिक परिदृश्याला आकार देण्यासाठी आणि सर्वसमावेशकतेला चालना देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.
या लेखात, आम्ही विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक प्रवासात सुसूत्रता आणण्यासाठी राज्य आणि केंद्र सरकारद्वारे ऑफर केलेल्या काही प्रमुख विद्यार्थी लाभ योजना आणि शिष्यवृत्ती शोधू.
QUIZ/प्रश्नमंजुषा
भारत सरकारद्वारे देऊ केलेल्या विविध विद्यार्थी लाभ योजना आणि शिष्यवृत्तीचे काही संक्षिप्त वर्णन येथे आहेत:
- नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP): हे एक डिजिटल प्लॅटफॉर्म आहे जे विविध शैक्षणिक स्तरावरील विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती प्रदान करते. यामध्ये नॅशनल मीन्स कम मेरिट स्कॉलरशिप, कॉलेज आणि युनिव्हर्सिटी विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्तीची केंद्रीय क्षेत्र योजना आणि SC/ST/OBC/अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती यासारख्या शिष्यवृत्तींचा समावेश आहे.
- पंतप्रधान शिष्यवृत्ती योजना (PMSS): ही योजना व्यावसायिक पदवी अभ्यासक्रम घेत असलेल्या माजी सैनिक/माजी तटरक्षक कर्मचार्यांच्या आश्रित वार्डांसाठी उपलब्ध आहे. सशस्त्र दलातील कर्मचार्यांच्या मुलांमध्ये उच्च शिक्षण आणि कौशल्य विकासाला प्रोत्साहन देणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे.
- प्रधान मंत्री विद्या लक्ष्मी कार्यक्रम (PMVLK): हे एक वेब-आधारित पोर्टल आहे जे विद्यार्थ्यांना माहिती मिळवण्यासाठी आणि भारतातील अनेक बँकांद्वारे ऑफर केलेल्या विविध शैक्षणिक कर्ज आणि शिष्यवृत्तींसाठी अर्ज करण्यासाठी एकल-विंडो प्लॅटफॉर्म प्रदान करते.
- सेंट्रल सेक्टर स्कीम ऑफ स्कॉलरशिप फॉर हायर एज्युकेशन (CSSS): ही शिष्यवृत्ती मानव संसाधन विकास मंत्रालयामार्फत दिली जाते आणि अल्प उत्पन्न असलेल्या कुटुंबातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना पदवी आणि पदव्युत्तर अभ्यासक्रमांचा पाठपुरावा करून आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
- एसटी विद्यार्थ्यांच्या उच्च शिक्षणासाठी राष्ट्रीय फेलोशिप आणि शिष्यवृत्ती: ही योजना उच्च शिक्षण घेत असलेल्या एसटी विद्यार्थ्यांना एम.फिल आणि पीएच.डी.च्या संशोधनासाठी फेलोशिप आणि शिष्यवृत्ती प्रदान करून समर्थन करते. पातळी
- नॅशनल ओव्हरसीज स्कॉलरशिप योजना: ही योजना आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना अभ्यासाच्या विशिष्ट क्षेत्रात परदेशात उच्च शिक्षण घेण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
- गुणवंत मुलींसाठी मौलाना आझाद राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती: ही शिष्यवृत्ती तांत्रिक किंवा व्यावसायिक अभ्यासक्रमांमध्ये पदवी घेत असलेल्या अल्पसंख्याक समुदायातील गुणवंत मुलींना दिली जाते.
- ईशान उदय – ईशान्य क्षेत्रासाठी विशेष शिष्यवृत्ती योजना: ही शिष्यवृत्ती भारताच्या ईशान्य भागातील आर्थिकदृष्ट्या वंचित विद्यार्थ्यांमध्ये उच्च शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आहे, ज्यामध्ये सामान्य पदवी अभ्यासक्रम आणि तांत्रिक/व्यावसायिक अभ्यासक्रम दोन्ही समाविष्ट आहेत.
- अपंग व्यक्तींसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती: ही योजना अपंग विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकोत्तर स्तरावर उच्च शिक्षण घेण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
- उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती (SHE): ही शिष्यवृत्ती विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विभागाद्वारे दिली जाते आणि मूलभूत विज्ञान, अभियांत्रिकी आणि वैद्यकशास्त्रातील पदवीपूर्व अभ्यासक्रम शिकणाऱ्या गुणवंत विद्यार्थ्यांना समर्थन देते.
विविध श्रेणी आणि स्तरांमधील विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणाला पाठिंबा देण्यासाठी भारत सरकारद्वारे ऑफर केलेल्या विविध विद्यार्थी लाभ योजना आणि शिष्यवृत्तींची ही काही उदाहरणे आहेत.
महत्वाचे
“बाल हक्क संरक्षण कायदा, 2005” (MCQ) DOWNLOD PDF
केंद्रप्रमुख भरती 2023|maha Kendra Pramukh Bharti 2023 apply with direct link
भारतीय राज्यघटनेतील शैक्षणिक तरतुदी
भारतीय राज्यघटनेतील मुलांचे शिक्षण अधिनियम
महाराष्ट्र राज्य सरकारने देऊ केलेल्या विविध विद्यार्थी लाभ योजना आणि शिष्यवृत्तीचे काही संक्षिप्त वर्णन येथे आहे:
- मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती योजना: ही योजना महाराष्ट्रात उच्च शिक्षण घेत असलेल्या आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
- मेरिट-कम-मीन्स स्कॉलरशिप योजना: ही महाराष्ट्रातील अल्पसंख्याक समुदायातील विद्यार्थ्यांना गुणवत्ता आणि साधन या दोन्हींवर आधारित आर्थिक सहाय्य देते.
- डॉ. पंजाबराव देशमुख वसतिगृह निर्वाह भट्ट योजना: ही योजना महाराष्ट्रातील सामाजिक आणि आर्थिकदृष्ट्या वंचित विद्यार्थ्यांना वसतिगृह निवास आणि आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
- एकलव्य शिष्यवृत्ती योजना: ती महाराष्ट्रातील आदिवासी विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणावर लक्ष केंद्रित करते, शिष्यवृत्ती आणि इतर समर्थन देते.
- राजर्षी शाहू महाराज शिष्यवृत्ती: ही शिष्यवृत्ती योजना महाराष्ट्रातील अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती समाजातील मुलांच्या शिक्षणास समर्थन देते.
महाराष्ट्रात उपलब्ध असलेल्या विद्यार्थी लाभाच्या योजना आणि शिष्यवृत्तींची ही काही उदाहरणे आहेत. प्रत्येक योजनेचे स्वतःचे पात्रता निकष आणि अर्ज प्रक्रिया असते, त्यामुळे तपशीलवार माहितीसाठी महाराष्ट्र सरकारने प्रदान केलेल्या विशिष्ट मार्गदर्शक तत्त्वांचा संदर्भ घेणे महत्त्वाचे आहे.
शुभेछा संदेश संग्रह
मातृ दिन २०२३इतिहास, महत्त्व, कोट्स आणि शुभेच्छा
वाढदिवसाच्या शुभेच्छांसाठी ५० मनःपूर्वक धन्यवाद संदेश
50 good night sandesh marathi madhye
100 good morning sandesh for sharing in marathi
motivational quotes in marathi
रंगपंचमीच्या शुभेच्छा 2023 image, quotes, messeges
5 thoughts on “विद्यार्थी लाभ योजना (केंद्र आणि राज्य सरकार)|Student Benefit Schemes (State and central Govt) and Scholarships”