Table of Contents
quiz; Various schemes for special needs and minority students in marathi
प्रश्नमंजुषा; विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी विविध योजना
शिक्षण हा सशक्तीकरण आणि सामाजिक-आर्थिक विकासाचा पाया आहे. भारतात, विशेष गरजा असलेल्या आणि अल्पसंख्याक समुदायातील विद्यार्थ्यांसह सर्व विद्यार्थ्यांना समान संधी सुनिश्चित करण्यासाठी विविध योजना आणि उपक्रम राबविण्यात आले आहेत. या योजनांचा उद्देश या विद्यार्थ्यांना भेडसावणाऱ्या अनन्य आव्हानांना तोंड देणे, आर्थिक सहाय्य देणे, सर्वसमावेशकता वाढवणे आणि त्यांच्या सर्वांगीण शैक्षणिक विकासाला चालना देणे हे आहे. (mcqs on विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी विविध योजना)
हा लेख उल्लेखनीय योजना आणि उपक्रमांवर प्रकाश टाकतो ज्या विशेषत: विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आधार देण्यासाठी डिझाइन केलेल्या आहेत. या उपक्रमांचा शोध घेऊन, प्रत्येक विद्यार्थ्याची पार्श्वभूमी किंवा क्षमता काहीही असो, सर्वसमावेशक शिक्षण प्रणाली तयार करण्यासाठी केलेले ठोस प्रयत्न आपण समजू शकतो.
तयारी केंद्र प्रमुख भरती -whatsapp समूह
नवीन शैक्षणिक वर्षाच्या हार्दिक शुभेच्छा संदेश|
प्रश्नमंजुषा
महाराष्ट्रातील विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठीच्या विविध योजनांची यादी
महाराष्ट्रात, विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आधार देण्यासाठी अनेक योजना आणि उपक्रम राबवले जातात. महाराष्ट्रातील विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठीच्या विविध योजनांची यादी येथे आहे:
- महाराष्ट्र राज्य अपंग वित्त आणि विकास महामंडळ (MSHFDC): हे अपंग व्यक्तींना शिक्षण, व्यावसायिक प्रशिक्षण आणि स्वयंरोजगारासाठी आर्थिक सहाय्य, कर्ज आणि अनुदान प्रदान करते.
- सर्व शिक्षा अभियान (SSA): SSA चा उद्देश विशेष गरजा असलेल्या सर्व मुलांना समावेशक आणि दर्जेदार शिक्षण देणे हे आहे. हे सर्वसमावेशक शाळांच्या स्थापनेला प्रोत्साहन देते आणि विशेष शैक्षणिक कार्यक्रमांसाठी समर्थन पुरवते.
- नॅशनल मीन्स-कम-मेरिट स्कॉलरशिप योजना (NMMSS): ही केंद्रीय प्रायोजित योजना आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांतील गुणवंत विद्यार्थ्यांना त्यांचे माध्यमिक शिक्षण सुरू ठेवण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यासाठी शिष्यवृत्ती देते.
- अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती: ही योजना मॅट्रिकोत्तर स्तरावर शिकणाऱ्या अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करते. यात ट्यूशन फी, देखभाल भत्ता आणि इतर शैक्षणिक खर्च यासारख्या खर्चाचा समावेश होतो.
- अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी प्री-मॅट्रिक शिष्यवृत्ती: ही योजना इयत्ता 1 ते 10 पर्यंत शिकणाऱ्या अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देते. अल्पसंख्याक समुदायातील पालकांना त्यांच्या मुलांना शाळेत पाठवण्यासाठी आणि गळतीचे प्रमाण कमी करण्यासाठी या योजनेचा उद्देश आहे.
- मौलाना आझाद नॅशनल फेलोशिप (MANF): हे उच्च शिक्षण घेत असलेल्या अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करते जसे की एम.फिल. आणि पीएच.डी. कार्यक्रम फेलोशिपमध्ये फेलोशिपची रक्कम, आकस्मिक अनुदान आणि इतर फायदे समाविष्ट आहेत.
- प्रगत शैक्षणिक महाराष्ट्र (PSM) शिष्यवृत्ती योजना: ही योजना व्यावसायिक आणि तांत्रिक अभ्यासक्रम शिकणाऱ्या अल्पसंख्याक समुदायातील विद्यार्थ्यांना मदत करते. हे ट्यूशन फी, परीक्षा फी आणि इतर शैक्षणिक खर्चासाठी आर्थिक मदत प्रदान करते.
- बाल शिक्षण मंदिर शिष्यवृत्ती योजना: या योजनेचा उद्देश विशेष शाळांमध्ये शिकणाऱ्या अपंग विद्यार्थ्यांना आधार देणे हा आहे. हे शिक्षण, सहाय्य आणि उपकरणे आणि इतर संबंधित खर्चासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
- डॉ. पंजाबराव देशमुख वसतिगृह देखभाल भत्ता योजना: ही योजना सरकारी किंवा खाजगी वसतिगृहात राहणाऱ्या अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य देते.
- राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज गुणवत्ता शिष्यवृत्ती योजना: ही शिष्यवृत्ती अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातीच्या आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या विद्यार्थ्यांना दिली जाते. हे पदव्युत्तर आणि पदव्युत्तर स्तरावर व्यावसायिक अभ्यासक्रम शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांना समर्थन देते.
हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की योजना आणि उपक्रम कालांतराने बदलू शकतात, त्यामुळे सर्वात अद्ययावत माहितीसाठी संबंधित अधिकारी किंवा सरकारी विभागांशी संपर्क साधण्याची शिफारस केली जाते.
केप्र निवड चाचणी २०२३ सराव
विद्यार्थी लाभ योजना (केंद्र आणि राज्य सरकार) MCQs
बाल हक्क संरक्षण कायदा 2005 MCQs
भारतीय राज्यघटनेतील शैक्षणिक तरतुदी MCQs
भारतीय राज्यघटनेतील मुलांचे शिक्षण अधिनियम MCQs
केंद्र शासन पुरस्कृतविशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठीच्या विविध योजनांची यादी
विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आधार देण्याच्या उद्देशाने अनेक योजना आणि उपक्रम आहेत. येथे काही उल्लेखनीय लोकांची यादी आहे:
- सर्व शिक्षा अभियान (SSA): SSA हा भारत सरकारचा एक प्रमुख कार्यक्रम आहे ज्याचा उद्देश दिव्यांग मुलांसह दर्जेदार प्राथमिक शिक्षणात सार्वत्रिक प्रवेश प्रदान करणे आहे. हे विशेष गरजा असलेल्या विद्यार्थ्यांचा सहभाग आणि टिकवून ठेवण्यासाठी सहाय्य सेवा, शिक्षक प्रशिक्षण आणि सहाय्यक उपकरणे प्रदान करून सर्वसमावेशक शिक्षणावर लक्ष केंद्रित करते.
- माध्यमिक स्तरावरील अपंगांसाठी समावेशक शिक्षण (IEDSS): ही योजना माध्यमिक स्तरावरील अपंग विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणावर लक्ष केंद्रित करते. हे अडथळे मुक्त पायाभूत सुविधा, सर्वसमावेशक वर्गखोल्या, अध्यापन सहाय्य आणि सहाय्यक उपकरणांच्या निर्मितीसाठी समर्थन प्रदान करते. गंभीर अपंग असलेल्या विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणासाठीही आर्थिक मदत केली जाते.
- अपंग व्यक्तींसाठी राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती: ही केंद्र प्रायोजित योजना उच्च शिक्षण घेत असलेल्या अपंग विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती प्रदान करते. शिष्यवृत्तीमध्ये ट्यूशन फी, देखभाल भत्ता, पुस्तके आणि एड्स आणि उपकरणे यासारखे विविध खर्च समाविष्ट आहेत.
- अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती: ही शिष्यवृत्ती योजना मॅट्रिकोत्तर स्तरावर शिकणाऱ्या अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना (मुस्लिम, ख्रिश्चन, शीख, बौद्ध, जैन आणि पारशी) आर्थिक सहाय्य प्रदान करण्याच्या उद्देशाने आहे. शिष्यवृत्ती फी, देखभाल भत्ता आणि इतर शैक्षणिक खर्च समाविष्ट करते.
- अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी मौलाना आझाद राष्ट्रीय फेलोशिप: ही फेलोशिप योजना एम.फिल करत असलेल्या अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करते. आणि पीएच.डी. विविध विषयांमध्ये पदवी. यात मासिक वेतन, आकस्मिक अनुदान आणि इतर फायदे समाविष्ट आहेत.
- अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती योजना: ही योजना इयत्ता 1 ते 10 पर्यंत शिकणाऱ्या अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देते. गळती रोखणे आणि त्यांना शैक्षणिक खर्चासाठी आर्थिक सहाय्य देऊन त्यांचे शिक्षण सुरू ठेवण्यास प्रोत्साहित करणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे.
- अपंग व्यक्तींच्या कायद्याच्या अंमलबजावणीसाठी योजना (SIPDA): ही योजना अपंग व्यक्तींच्या अधिकार अधिनियम, 2016 च्या तरतुदींच्या अंमलबजावणीवर लक्ष केंद्रित करते. यात अपंग विद्यार्थ्यांची ओळख, मूल्यांकन आणि समर्थन यासाठीच्या उपाययोजनांचा समावेश आहे. पायाभूत सुविधांचा विकास आणि शिक्षकांचे प्रशिक्षण म्हणून.
- अपंग विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती: भारतातील अनेक राज्य सरकारांच्या अपंग विद्यार्थ्यांना आधार देण्यासाठी त्यांच्या स्वतःच्या शिष्यवृत्ती योजना आहेत. या शिष्यवृत्ती शिक्षण शुल्क, पुस्तके आणि इतर संबंधित खर्चांसह शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करतात.
विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आधार देण्यासाठी भारतात उपलब्ध असलेल्या योजना आणि उपक्रमांची ही काही उदाहरणे आहेत. हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की राज्य स्तरावर अतिरिक्त योजना असू शकतात, तसेच या विद्यार्थ्यांच्या विशिष्ट गरजा पूर्ण करणारे इतर स्थानिक उपक्रम असू शकतात.
4 thoughts on “प्रश्नमंजुषा; विशेष गरजा आणि अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी विविध योजना|quiz; Various schemes for special needs and minority students in marathi”